Bonen. Love at first bite!
Op enkele Slow Foodbijeenkomsten in juni delen we een potje Friese Woudbonen uit, die tegenwoordig worden geteeld in de Achterhoek. Als aardigheidje om je interesse te wekken voor Slow Food Achterhoek. Het potje bevat een QR code waarmee je terecht komt op dit platform. En daar ben je dan! Leuk! Hieronder meer informatie over die mooie, olijfkleurige boon, plus een eenvoudig recept voor een heerlijke zomerse salade.
De Friese Gele Woudboon was vroeger echt wintervoedsel. De boontjes waren lang houdbaar en handig in tijden dat er weinig verse groenten beschikbaar waren. De tijden veranderden en peulvruchten zoals deze raakten uit de mode. Gelukkig zien we, nu we midden in de eiwittransitie zitten, een duidelijke comeback van de boon: ingeblikt, in glazen potten of in hippe pouch verpakkingen. Maar laten we de gedroogde boon toch vooral niet links laten liggen! Want: ze kosten bijna niets vergeleken met de kant-en-klare, hebben minder verpakking nodig en als je dan toch bonen moet weken en koken, maak je toch gelijk wat extra porties. Om in de koelkast te bewaren of om in te vriezen, dat kan allebei!
Op markten in landen waar veel bonen worden gegeten, steken mensen de hand in een zak gedroogde bonen en laten die langzaam door hun vingers glijden om de kwaliteit te beoordelen, zegt bonenexpert Jenny Chandler, die een prachtig boek over peulvruchten schreef. Gedroogde peulvruchten moeten zwaar aanvoelen, dezelfde grootte en kleur hebben en strak in hun velletje zitten. Het oogje of naveltje (het ‘hilum’) moet helder zijn en geen verkleuringen vertonen. Tot zover de quality check!
Natuurproduct
De gedroogde boontjes die je tegenwoordig koopt, zijn al gereinigd. Steentjes, takjes en dode insecten kom je nauwelijks meer tegen. Toch is een lichte visuele controle geen overbodige zaak: een klein steentje kan je zo een stuk van je kies kosten, of een nijdige tafelgenoot. Spoel de bonen af voor je ze weekt of kookt. Het blijft tenslotte een natuurproduct, er kan ook wat vuil en stof in voorkomen.
Weken en koken
Hoe lang moet je peulvruchten weken en koken? Over het algemeen geldt: hoe kleiner de peulvruchten, hoe korter de week- en kooktijd. Adukibonen en oogbonen hebben aan 2-3 uur weken genoeg. Trek minstens vier uur uit witte bonen, flageolets, kidneybonen, borlottibonen en cannellinibonen. Minstens 8 uur vragen erwten, tuinbonen, kikkererwten en sojabonen. Ook de Friese woudbonen behoren tot de laatste categorie. Ze kunnen ook korter weken, maar dan moet je ze langer koken. Voeg pas na het koken wat zout toe. Bonen zijn gaar als ze nog heel zijn, maar als je erin knijpt moet de inhoud een soort romige pulp zijn.
Tips
Wil je vaker met gedroogde bonen aan de slag? Goed idee! Overweeg dan de aanschaf van een snelkookpan. Die verkort de kooktijd aanzienlijk. Ook een goed idee is om meer porties tegelijk te koken. Je kunt gekookte peulvruchten enkele dagen in de koelkast bewaren, maar ook (met of zonder kookvocht) prima invriezen.
Supergezond
Peulvruchten bevatten veel essentiële aminozuren die zorgen voor de eiwitten die ons lichaam nodig heeft. Maar niet alle. Die ontbrekende aminozuren tref je wel aan in granen, zaden en noten. Overal ter wereld worden bonen daarom gecombineerd met zoiets als brood, rijst, tortilla’s, tahin of quinoa, zonnebloem- of pompoenpitten of noten. Supergezond.
Recept
Het volgende recept is aangepast aan de hoeveelheid boontjes in het potje (ongeveer 100 gram). Daar kun je een mooie maaltijdsalade voor 2 personen van maken. De salade die wij kozen, oogt niet alleen aantrekkelijk, hij smaakt ook heerlijk. Serveer de salade met vers afgebakken brood.
Liever een vegavariant? Rooster wat verschillende groenten (zoals aubergine of paprika of wat je in verder in huis hebt) en voeg die aan de salade toe. Of maak de salade met quinoa en een handjevol pijnboompitten. Recept bewaren? Download het hier!
Ingrediënten
Friese Woudbonen
1 kleine rode ui
Halve citroen
1 theelepel honing
zout en peper
paar takjes verse tijm
100 gram gerookte forelfilet
1 handsinaasappel
• De Friese woudbonen wassen en 8 tot 12 uur laten weken in koud water.
• Kook de bonen na het weken in schoon water zonder zout gaar in 45-50 min. Controleer de gaarheid door ze te proeven. Kook zo nodig wat langer.
• Pel de ui en snij hem in kwarten. Snij elk kwart in dunne plakjes, zodat er kwart ringetjes ontstaan.
• Doe de ui in een kommetje en pers de citroen erboven uit. Voeg de honing, een snufje zout en de blaadjes van het takje tijm toe en schep dit goed door en laat dit ca. 30 minuten marineren.
• Laat de bonen goed uitlekken en bestrooi ze met een 1/2 tl zout en roer goed door.
• Schil de sinaasappel (haal ook het witte eraf), snij de sinaasappel in stukjes en doe ze bij de bonen.
• Haal de uien uit marinade en voeg ze bij de bonen. Bewaar de marinade.
• Klop 1 el olie en 1 el citroensap door de marinade en meng dit ook door de bonen.
• Snij de forel in stukjes en schep deze door de bonen.
• Serveer de salade op een bord of in een schaal en garneer het met een takje tijm.
Recept: peulvruchten.nl. Een leuke site trouwens als je meer met peulvruchten wilt doen. Wil je liever een goed naslagwerk? Dan is het boek Bonen! Van Joke Boon een aanrader. Een prachtig boek is ook Peulvruchten van Jenny Chandler. Echte foodies hebben ze zelfs op hun nachtkastje liggen!
